awkward i

Awkward I fluistert zachtjes in je oren

Awkward I begon een paar jaar geleden met het maken van ingetogen luisterliedjes in zijn huiskamer. Nu is er dan zijn eerste album. Als een troostende arm om je schouder.

Door bart breman

De oer-Hollands genaamde Djurre de Haan is bekend als bassist van Alamo Race Track. Maar de inmiddels vanuit Amsterdam opererende Groninger heeft ook zijn eigen project. Als Awkward I begon hij enkele jaren geleden met het opnemen van luisterliedjes in zijn huiskamer. Enkele veelbelovende ep’s deden de mensen van het typisch Nederlandse platenlabel Excelsior opkijken. Zij stelden hem in staat om met een volledig album te komen.
Op debuutplaat I Really Should Whisper gaat De Haan verder met waarmee hij thuis begon: ingetogen liedjes maken met een aangenaam krakkemikkig geluid. Je krijgt het idee dat De Haan en consorten de nummers uit de losse pols hebben ingespeeld. De overheersend droevige liedjes krijgen juist hierdoor het ongedwongen karakter dat de plaat zijn charme geeft.
Die liedjes zelf steken opvallend goed in elkaar. De Haan is gegroeid als songwriter en heeft een goed oog voor mooie en pakkende melodieën. De vrolijk rammelende single Rock Stars is een catchy nummer dat maar in je hoofd blijft rondspoken. De Haan kleedt zijn ingetogen muziek smaakvol aan met mandolines, strijkers en zelfs een zingende zaag. Als tegenwicht voor zijn wat iele zang duiken er her en der vrouwenstemmen op. Het levert een gevarieerd album op met ontroerend mooie liedjes zoals het lieflijke Sea Life, dat wordt gedragen door mooi cellospel.
I Really Should Whisper is een plaatje om te draaien met de gordijnen dicht en de verwarming hoog. Awkward I slaat een troostende arm om je schouder en fluistert zachtjes in je oren dat het goedkomt.

- Uk rug

Met ‘i really should whisper’ maakte awkward i in 2009 een van de mooiste Nederlandse platen ooit, vol vernuftig in elkaar gestoken folky popliedjes over de liefde en de dood. ‘Maar dat klinkt heel banaal.’ Nu werkt hij aan het vervolg. Maak kennis met Djurre de Haan.

Het overkomt me niet dagelijks dat ik een muzikant in mijn studentenkamer mag verwelkomen wiens muziek ik ettelijke honderden keren heb afgespeeld in diezelfde ruimte. Zeg maar gerust: nooit. Althans, totdat ik een afspraak wilde maken met Djurre de Haan. De afgesproken vrijdag speelt De Haan ’s avonds in een Nijmeegse huiskamer op steenworp afstand, dus het lijkt hem best leuk om de voorafgaande middag even langs te komen.

‘Ik ben niet iemand die vindt dat een goed liedje in drie minuten moet worden geschreven.’ De Haan zegt het pas halverwege het gesprek, wanneer hij zich al lang heeft gezeteld op de bank – mijn bank – maar het is kenmerkend voor de muziek van awkward i. Als De Haan een stukje tekst of een melodie heeft, laat hij die graag ‘even liggen’, vertelt hij. ‘Langzaam slibt zo’n idee dan aan of verandert er een ritme. Daar wordt het doorwrochter van. Voor het schrijven van mijn nieuwe plaat heb ik wel geprobeerd het melodisch interessant te houden voor mezelf.’ Meteen nuanceert hij het weer: ‘Niet dat het heel complex is, maar… Ik heb wel een beetje tijd nodig om het te laten groeien.’
Hoe doorwrocht ook, zijn liedjes moeten wel een beetje speels blijven. ‘Hey Ya van Outkast bijvoorbeeld, daar zit heel veel plezier in. Bij de Jeugd van Tegenwoordig hoor ik dat ook. Zelf maak ik zachtaardige muziek, ook wel licht melancholisch, maar het moet geen begrafenis worden. Als je lijdt, moet je het met bravoure doen. Ik vind het leuk als dat in kunst gebeurt, dat er een soort relativering in zit. Arcade Fire is best pathetisch, maar toch uplifting. Dat tegendraadse element trekt me wel.’

Ook in het opnameproces voor de tweede plaat, waar hij nu middenin zit, probeert De Haan speelse en verrassende elementen in zijn muziek te krijgen. Die tweede plaat gaat behoorlijk anders klinken dan de eerste, denkt hij. ‘Ik vind het moeilijk om het te omschrijven, dan kom ik weer met een lijst van bijvoeglijke naamwoorden aan… maar het wordt percussiever, iets steviger en energiek.’ De melodieën en partijen op de plaat mogen van Djurre best vragen oproepen en moeilijk te plaatsen zijn. ‘We hebben laatst een hele mooie Mellotron-partij opgenomen. Hoewel, het is geen echte Mellotron maar een fucking sample, weet je wel? Dat is niet leuk, dus we hebben het gedubbeld met iets anders. Die klanken mengen met elkaar, de boventonen doen iets en ineens klinkt het onherkenbaar en nieuw.’

Welk effect wil je daarmee bereiken bij de luisteraar?
‘Nou, ik vind het fijn dat niet iedere elektrische gitaar op iedere cd hetzelfde klinkt. Ik wil graag dat bands proberen een soort klankwereld te maken die…’

…eigen is?
‘Ja. Voor mij is dat belangrijk. Niet iedereen doet dat. Maar zoals het met kunst gaat, je leest en ziet allerlei dingen en dan krijg je uiteindelijk een beetje van jezelf en een beetje van Maggi.’

Wat is jouw Maggi?
‘Ik had een langdurige Elliot Smith-fase, dat was echt een eyeopener na de pubertijd. Daarvoor luisterde ik vooral melodische punk. Na Elliot Smith kwam Bill Calahan. Hij is een hele interessante liedjesschrijver en kunstenaar, ook tekstueel is hij heel bizar en ongewoon. Ook heb ik regelmatig periodes dat ik meer klassiek luister, zo heb ik afgelopen winter Mahler ontdekt. Hij schreef hele complexe melodieën die best poppy en catchy zijn, maar ook erg ingewikkeld. Ik vind het erg leuk dat je een soort hook hoort, maar het is geen Radio 3-hook. Het is een vernuftige hook die langer meegaat. Hey Ya is een supergaaf nummer, maar ik kan er niet zo vaak naar luisteren als een doorwrocht complex stuk van Mahler.’

Uiteindelijk gaan zijn liedjes over de liefde en de dood, maar teksten en thema’s uit zijn muziek beschrijven is eigenlijk ondoenlijk – ‘en erg onprettig’ – vindt de liedjesschrijver. ‘Je maakt de teksten er zo banaal van, en lelijk, terwijl ik probeer ze mooi op te schrijven. Een tekst is gewoon een op zichzelf staand ding.’
Vervolgens begint De Haan spontaan een nummer te analyseren, ‘om uit te leggen waarom ik het moeilijk vind mijn nummers uit te leggen’. In Hannah Hung Heavy gaan flarden uit de tijd dat hij in Michigan woonde samen met begrippen uit de cultuurwetenschap (‘spirit of place‘) en gedachten over sterfelijkheid en het uitbranden van de zon. Ook komt het woord blossom storm in het nummer voor. De Haan: ‘In Amsterdam ligt in mei vaak de hele straat vol bloesem die bij de geringste bries opwaait, deze beschrijving vond ik een mooie contradictie. Het lieflijke woord Blossom wringt met het veel donkerdere storm.’
‘Dat soort dingen komt allemaal terecht in een murder-ballad die ik heb vernoemd naar een ex-vriendinnetje van mijn middelbare schooltijd, Hannah. Voor mij is het mooi dat zij symbool is geworden voor iets algemeens, sterfelijkheid. Toentertijd dacht ik dat ze alles was, maar het was onderhevig aan de context, tijd en situatie: die liefde betekent nu niet meer zoveel. Van het besef dat liefde zo relatief is kun je droevig worden.’ Hij zucht. ‘Dat moet dan allemaal heel mooi klinken, zo maak ik het lelijker dan het is.’

Denk je niet dat je, door het in een bredere context te plaatsen, je werk mooier kunt maken?
‘Misschien wel, ja. Maar het is gevaarlijk. Als ik een goede dag heb, zeg ik bijvoorbeeld precies op de goede manier wat de bandnaam awkward i voor me is. Heel vaak probeer ik dat te doen en verzand ik in een onbegrijpelijk filosofisch verhaal.’

Hoe is het dan voor je om interviews te doen?
‘Wisselend. Het ligt eraan of de interviewer écht geïnteresseerd is. Laatst zei iemand tegen me: “Hee, dat zinnetje, volgens mij is dat een citaat.” Dat klopte, het was een spreekwoord uit een boek van Cormac McCarthy dat zoveel wil zegen als the journey is a destination, maar dan mooier: “There’s no such joy in the tavern as upon the road thereto.” Wanneer iemand laat zien zo geïnteresseerd te zijn, dan ben ik geneigd om meer energie in een gesprek te steken. Maar je kunt natuurlijk ook zelf luisteren, en kijken waarover mijn muziek gaat voor jou.’

De nieuwe plaat van awkward i zal in oktober verschijnen bij Excelsior Recordings. Kijk hier voor actuele tourdata op www.facebook.com\awkwardi
- Timo Pisart

Djurre de Haan alias Awkward I is vandaag met zijn band studio Sound Enterprise ingedoken voor de eerste opnamesessie van zijn tweede Excelsior-album. Ditmaal moet het geen sl(e/o)pend proces worden: de deadline voor de master is 5 juli.

De Haan schrijft al jaren muziek, bracht diverse demo’s uit, een minialbum en een EP via Subroutine Records. Sinds 2007 bast De Haan bij Alamo Race Track en in 2009 verscheen bij Excelsior Recordings het Awkward I album i really should whisper. De opnames van deze plaat duurden bij elkaar ruim een jaar. “Het ging steeds tussen andere dingen door en met verschillende gastartiesten. Ditmaal hebben we een strak schema. Sinds een maand heb ik het materiaal af en op 5 juli moet in principe de master ingeleverd zijn bij het label.”

Ook qua sound wil De Haan het anders aanpakken dan met zijn debuut. “Dat was een heel gelaagde plaat, heel gecontroleerd. Ditmaal wil ik ons livegeluid meer vangen. Het moet levendiger, en spontaner aanvoelen. De hondervijftig tot tweehonderd shows die ik sinds die plaat heb gespeeld, hebben mij natuurlijk ook beter gemaakt. Daarnaast denk ik dat het percussiever wordt.” De van oorsprong Groninger heeft diverse muzikanten uitgenodigd voor de opnames. David Corel, die Alamo Race Track in 2007 verliet waarna De Haan hem verving, zal bas spelen op de plaat.

Of alle gasten ook mee kunnen op tour zal deze zomer duidelijk worden. “Andere projecten krijgen langzaam vorm waardoor nog niet iedereen zeker is, maar het is nog vroeg.” Volgens de grove planning zal het album half oktober van dit jaar verschijnen. Daarna moet een grote tour volgen.

Over de toon van de nieuwe nummers wil De Haan liever nog niet te veel kwijt behalve dat het zeker geen zware, deprimerende plaat wordt. Eén belofte wil hij wel doen. Het prachtige nummer Get Ready To Die, dat hij met Awkward I al in 2009 speelde tijdens een 3VOOR12 sessie op festival Into the Great Wide Open, komt er op te staan. - 3voor12 Nederland

Aan een rond tafeltje in de tuin van het Landbouwbelang in Maastricht zit Djurre de Haan. Awkward i zal vandaag twee optredens geven in een originele Yurt (een ronde tent die gebruikt wordt door nomadische stammen in centraal Azië) op de vijfde editie van het Cirque Du Balkan. De artiest staat op de affiche als ‘awkward i & friends’. Die vrienden zijn Ed Van Hees, gitarist van de Maastrichtse band Sparrow Falls en Roy Moonen (drummer) en Arthur von Berg (gitaar en zang), beiden van de Maastrichtse band The Mad Trist. Zij zullen De Haan vandaag bij enkele nummers begeleiden. Terwijl een metalen draaksculptuur een oogje in het zeil houdt en de bewoners en vrijwilligers die vandaag gaan helpen bedrijvig op en aan lopen, praten we over zijn nieuwe album ‘Everything On Wheels’ dat medio oktober uit komt bij Excelsior Recordings.

Je bent een singer-songwriter die muziek maakt die misschien het meeste raakvlak heeft met folk. Vertel, hoe ben je verzeild geraakt in een yurt op een festival voor wereldmuziek?
“Je bedoelt niet qua vervoer, toch? Een tijdje geleden heb ik opgetreden op een festival van Studium Generale in Maastricht en daar ben ik geronseld door de organisator van dit festival. Het was laat, een uur of drie, vier en toen vroeg hij of ik wilde komen spelen en heb ik ingestemd. Maar ik heb er geen spijt van! De samenwerking met Ed, Arthur en Roy is ook tot stand gekomen tijdens dat festival. De programmeur van Studium Generale, die al enige tijd management dingen deed voor mij, heeft dat geregeld. Ik vind het altijd leuk als er tijdens mijn solo optredens iets ‘extra’s’ gebeurd, dus ik vond het een mooi idee. Het klikte heel erg goed en ik heb er zin in om nog een keer met ze te spelen. Dat optreden was in een vergelijkbare tent trouwens.”

In informatie die je over jou leest wordt meestal aan je gerefereerd als de bassist van Alamo Race Track, terwijl je toch veel langer met awkward i bezig bent.
“Ik speel nu niet meer bij Alamo, ik heb wel een voorjaarstour gedaan en misschien dat ik in de toekomst nog wel mee ga spelen. Dat gaat een beetje af en aan. Alamo is natuurlijk een naam die veel mensen wat zegt, een referentiepunt. Het is een manier om te labelen. Het zij zo. Op awkward i heb ik mijn hele leven ingericht, met Alamo heb ik live meegespeeld. Het zijn goede vrienden die prachtige muziek maken. Ik vind het jammer als mensen denken dat awkward i iets voor erbij is, maar aan de andere kant, alles is meegenomen. Ik ben wel heel trots dat ik met Alamo heb meegespeeld, ik vind het één van de meest aansprekende bands van Nederland.”

Hoe is het in de studio?
“Het gaat goed, we hebben het album al één keer gemixt en over twee weken doen we dat nog een keer. Het is bijna af, het wordt heel mooi. In totaal hebben we vijf weken in de studio gezeten.”

Wat is er in de twee jaar na je eerste album veranderd op muzikaal gebied?
“Het geluid is rijker. Sommige nummers op de nieuwe plaat zijn klein en folky maar nog steeds rijk gearrangeerd. Op deze plaat is er ook meer het band gevoel. Bij het eerste album (I Really Should Whisper, Excelsior 2009) heb ik gewerkt met veertien à vijftien gastmuzikanten, bij het nieuwe album zijn dat er veel minder. We hebben voor deze plaat de bas, zang, drum en gitaar live opgenomen, waardoor het totaal ook meer live klinkt. Bij het eerste album hebben we meer in laagjes gewerkt. Op de nieuwe plaat is de zang eerlijker, er zit geen dubbeling meer in, het klinkt precies zoals het is zoals het in de studio klonk. Het is meer levendig, niet meer laagje voor laagje. Op het nieuwe album zijn de stemmen puur, je kunt horen dat het met meerdere mensen is opgenomen.”

En voor awkward i zelf?
“Na het uitkomen van de eerste plaat hebben we op South bij Southeast en North by Northwest gespeeld, ik heb denk ik 150 keer opgetreden in twee jaar en heel veel live gespeeld in veel verschillende bezettingen. Toen ‘I Really Should Whisper’ uit kwam werkte ik nog ernaast. Dat doe ik nu niet meer, zodat ik me volledig op het nieuwe album en mijn muziek kan richten. Ik heb een manager en een nieuwe booker waarin ik veel vertouwen heb en die twee werken volgens mij ook goed samen. Het is allemaal professioneler. De samenstelling van de band is ook gewijzigd, ik speel nu met Diederik Nomden (Ex Johan, Ex Daryll-Ann) en Susanne Linssen (Hospital Bombers) en Bo Koek (Ex Kopna Kopna en Kitty Contana) en David Corel (Alamo Race Track) en zij gaan hopelijk ook mee op de Nederlandse tour. Dat komt het live geluid ten goede. Bij het opnemen van het vorige album heeft de band veel van samenstelling gewisseld, maar ik hoop dat het nu bij deze bezetting blijft. Normaal werk ik veel in mijn eentje, ik schrijf de nummers en treedt ook veel alleen op. Ik heb leren omgaan met de flexibele samenstelling van de band, maar het is wel een droom om meer te groeien met een vaste groep mensen.”

Wat hoop je voor het tweede album?
“Ik hoop dat het tweede album goed wordt ontvangen; dat ik een albumtour kan doen met de mensen waar het album ook mee opgenomen is. Daar is de eerste aanzet al tot gedaan. In Duitsland komt de plaat in januari 2012 uit en dan hoop ik dat we daar ook meer kunnen spelen en dat we ook in België de boel aan de gang krijgen. Ook hoop ik dat we op zoek kunnen gaan naar een buitenlands label en dat we voor een zo groot mogelijk publiek kunnen spelen. Er is niet echt een festival waar ik van droom om op te spelen, maar Lowlands 2012 zou perfect zijn. Maar ik doe gewoon alles wat ik kan doen. Ik wil me niet blind staren en ik vind het belangrijk dat het nu aan de gang blijft. Nu heb ik ook een nieuwe booker en management, de organisatie is beter dan bij het eerste album. Het eerste album was een soort trial en error, daarvan heb ik geleerd. Ik wil er meer uithalen. Niet dat ik ontevreden ben, maar het kan altijd beter.”

Wat zou het ergste zijn dat iemand over je nieuwe album kan zeggen?
“Ik denk niet zo na over wat het ergste is wat iemand over het album kan zeggen. Ik heb iets gemaakt en ik hoop dat mensen het mooi vinden. Ik denk niet zo in doemscenario’s.”

Heb je ooit negatieve kritiek gehad op je muziek?
“Niet dat ik me kan herinneren. Misschien is er wel iets geweest. Je bent wel constant bang dat wat je maakt niet goed genoeg is. Je maakt iets in eerste instantie heel intuïtief. Dan komt het proces waarop ik live of thuis iets uitprobeer. Maar je blijft altijd kritisch en vraagt je af 'moet dit wel bestaan?' of 'kan dit wel beter?' en dan vallen veel nummers af. De nummers die overblijven komen op de plaat. Het idee achter maken is dat je ook heel veel niet moet maken. Bij sommige nummers heb je meteen zoiets van 'zo is het goed, zo moet het zijn' en sommige nummers kwellen me echt. Ik zat laatst de film ‘The Conversation’ van Coppola te kijken en in de ‘making of’ daarvan zei hij "We are always experimenting on the verge of disaster" of zoiets. Dat idee; dat het heel gaaf kan worden of het wordt helemaal niks. Dat heb je met kunst, het is heel specifiek of iets lukt of niet. Maar ik denk dat het goed is dat er pijn en moeite, toewijding en geduld in zit. Soms moet je gewoon even wachten tot iets op zijn plek valt. En dan denk je ‘ah, daar was het goed voor’. Wilco heeft het ooit zo gezegd "Every song is a comeback" en daarmee verdien je jouw bestaansrecht. Het is iedere keer een beproeving, tot het moment dat je denkt ´yes, het is gelukt´ Op een gegeven moment heb je elf of twaalf comebacks, die zet je dan op een plaat en dan voel je je beter. Dat duurt niet lang, want op een gegeven moment moet er weer iets nieuws gemaakt worden. Maar ik weet nu wel dat het goed komt omdat ik dat hele proces al eens eerder heb meegemaakt.”

Waarom awkward i? Waarom die kleine letters?
“Die naam is een intuïtief ding. Het is zo lang geleden dat ik me niet eens meer herinner waar het vandaan komt. Het sprak me aan op een poëtisch niveau. Er bestond nog niets als zodanig. Die naam heeft natuurlijk wel een relatie tot mijn muziek, maar het is niet autobiografisch. Ik houd nooit zo van tekstanalyse. Het is mijn taak om iets moois te maken. Uitleg, een antwoord op wezenlijke vragen over bijvoorbeeld mijn teksten en naam maakt het lelijker. De nummers zijn opgebouwd uit associaties, gevoel; een uitleg maakt het te banaal. Snap je? Natuurlijk heb ik wel ideeën over waar bepaalde dingen vandaan komen maar dat uitleggen maakt het voor mij minder mooi. In ieder geval is het zo dat ‘awkward’ ongemakkelijk betekent. ‘i’ betekent ‘ik’. De naam is niet per se autobiografisch bedoeld. Ik vind de i als kleine letter met puntje een mooiere letter. Als je een hoofdletter i schrijft dan is het ook een Romeinse één, dan staat er awkward one ofzo. En die kleine i is ook een vrolijkere letter, vind ik.”

Waar komt de inspiratie voor je muziek vandaan?
“Er zijn dingen die ik mooi vind en waar ik graag naar kijk en luister. Ik ben eigenlijk op zoek naar de verassing. Deze winter heb ik bijvoorbeeld veel naar Mahler geluisterd. Dat is melodisch heel interessant; mineur en majeur worden door elkaar gespeeld op een hele ondoordringbare manier. Niet dat het hele album nu klinkt als Mahler, maar dat spreekt me dan wel aan. Of Bill Callahan, daar luister ik ook soms naar. Er komen zoveel dingen je onderbewuste binnensluipen. Er gebeurt van alles, het is niet precies altijd te zeggen waar iets vandaan komt. Ik lees bijvoorbeeld veel Cormac McCarthey en William Faulkner, zij gebruiken mooie taal. Maar ik kijk ook veel films. Als ik dan een quote of zin hoort, probeer ik die van mij te maken. Dit gebeurt expres onbewust. Later ga ik er wel aan schaven; ‘wil ik wel dit woord gebruiken, klopt dit?’”. De blonde jonge man heeft een peinzende blik in zijn ogen. ‘Een bepaalde zin in je hoofd nodigt heel veel taal uit op een of andere manier. Ik schrijf veel, ik ben veel met taal bezig, ik filter bepaalde dingen uit. Ik weet ook niet precies waarom.”

Er volgt een korte stilte.
“Ik vind het vervelend om over deze dingen te praten. Wat ik er eigenlijk over wil zeggen zit in de muziek. Het is een combinatie van melodie en poëzie. awkward i is een vehikel om uitdrukking te geven aan bepaalde vragen, de nummers zijn allemaal stukjes van een verhaal. En die stukjes vormen het commentaar. Ik zag laatst een interview met John Maxwell Coetzee, hij heeft het over de apartheid in Zuid Afrika. Het thema van het interview was schoonheid en troost. Hij omschreef het als volgt: ´Je kunt me wel interviewen over dit onderwerp maar eigenlijk past dat niet, het interview is niet de juiste vorm. Wat ik te zeggen heb over schoonheid en troost staat in mijn boeken.´ Dat vind ik wel van toepassing op mijn nummers. Wat ik te zeggen heb, kun je het beste zoeken in de nummers, niet in een interview.”

Voor meer informatie en speeldata, kijk op www.facebook.com/awkwardi.
- 3voor12 Limburg